background
 
Προσεγγίσεις στό ἀπρόσιτό της θείας Μεταμορφώσεως

Γράμμα τοῦ π. Εὐσεβίου Βίττη σέ πνευματικά του τέκνα γιά τήν Μεταμόρφωση τοῦ Κυρίου

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί καί Ἀδελφές,

Ἡ πρακτικῶς ἀπόλυτη ἀδυναμία μου νά ἀπαντήσω σέ κάθε ἕνα ἀπό τίς ἑκατοντάδες αὐστηρῶς προσωπικά γράμματα, πού ἡ ἀγάπη σάς μου ἀπευθύνει, μέ ἀναγκάζει νά ἀπαντήσω σέ ὅλους σας μέ τό παρόν. Αὐτή τή φορά τό μήνυμά μου στήν ἀγάπη σᾶς ἐπικεντρώνεται στή μεγάλη ἑορτή τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Κυρίου μέ δ,τι αὐτή μας λέει σέ μία βαθύτερη θεώρησή της. Καί αὐτό, ὅσο ὁ περιορισμένος χῶρος ἑνός γράμματος ἐπιτρέπει καί ἀναγκαστικά πλημμελῶς καί ἀτελῶς.

Ὅσα κι ἄν ξέρουμε γιά τήν θεία Μεταμόρφωση τοῦ Κυρίου μᾶς Ἰησοῦ Χριστοῦ, εἶναι ἐλάχιστα ἐν σχέσει μέ τό πλούσιο μυστικό της βάθος καί νόημα. Καί αὐτό, γιατί ἡ Μεταμόρφωση τοῦ Κυρίου μᾶς εἶναι στήν οὐσία τῆς ἀπρόσιτο γιά τή διάνοια μᾶς μυστήριο. Ἔτσι τό χαρακτηρίζει ἤ σχετική ἐόρτια ὑμνωδία τῆς Ἐκκλησίας μας, ποῦ θά νοηματοδοτήση τό περιεχόμενο αὐτοῦ του κειμένου. «Μυστήριον δείκνυσι Χριστός τοῖς μαθηταῖς ἐν Θαβώρ λάμψας ὑπέρ αἴγλην τῷ προσώπω». Ἡ θεία Μεταμόρφωση ἀποτελεῖ κατά βάθος ἀποκάλυψη τοῦ μεγάλου μυστηρίου τῆς θείας συγκαταβάσεως. Ὅ,τι παλιά λαχτάρησε ὁ μέγας Μωυσῆς θέλοντας νά ἰδῆ «γνωστῶς» τόν Θεό, κατά τρόπον δηλαδή κατανοητό καί συναισθητό, χωριτό καί ἀνεκτό στήν ἀνθρώπινη ἀδύναμη φύση, τό βλέπει τώρα ἄνετα στό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ.«Γνωστῶς νῦν προέρχεται ἐμφανισθῆναι Μωσεῖ Χριστός καί δόξαν τήν ἄρρητον δεῖξαι ἐν ὄρει Θαβώρ τή πρός πρόσωπον ἀμέσως ὁμιλία». Τώρα μέ τρόπο, πού μπορεῖ πιά νά γίνη πιό συναισθητός, ἔρχεται ὁ Χριστός νά φανῆ στόν Μωυσῆ καί νά τοῦ δείξη μέ μία μόνον ἀκτίνα τῆς θεότητός του τήν ἀπερίγραπτη μέ λόγια δόξα του μέ μία πρόσωπο πρός πρόσωπο σχέση καί ἐπικοινωνία. Τό ἴδιο βέβαια κάνει καί γιά τούς Μαθητᾶς του. Ἔτσι ἀνασηκώνεται γιά λίγο ὁ πέπλος τοῦ μυστηρίου τοῦ θείου προσώπου τοῦ Χρίστου.

«Βροτός τό ὀρώμενον, ἀλλά θεός τό κρυπτόμενον, ἐπί τό Θαβώρ Χριστός ἀνέρχεται τῆς θεότητος αὐγήν παραγυμνῶσαι ταῖς ὑπέρ τόν ἥλιον δόξης λαμπρότησι».

Μέ θεία λαμπρότητα, πού ξεπερνάει τή λάμψη τοῦ ἥλιου, φανερώνει ὅ Κύριος τή θεϊκή του φύση καί ἰδιότητα, ποῦ ἦταν κρυμμένη πίσω ἀπό τήν ἀνθρώπινη φύση του. Προβαίνει μέ ἄλλα λόγια μέ ἀμεσότερο τρόπο σέ μία ἀποκάλυψη καί φανέρωση μέ τρόπον αἰσθητό καί ἀναμφίβολό της θεότητός του στό βαθμό, ποῦ δέ μποροῦσε νά τήν ἀντέξη ἡ ἀνθρώπινη ἀδυναμία. Ἀλλά δέν περιορίζεται μόνον σέ αὐτό τό νόημα ἡ θεία Μεταμόρφωση. Μεταμορφώνεται ὁ Κύριος καί γιά ἄλλον σκοπό.

«Σήμερον ὁ Χριστός ἐν ὄρει θαβωρίω τήν τοῦ Ἀδάμ ἀμείψας ἀμαυρωθεῖσαν φύσιν λαμπρύνας ἐ θεούργησεν».

Ἐνῶ ἀπό τή μία μεριά ἀποκαλύπτει τή θεϊκή του ἰδιότητα, ἀπό τήν ἄλλη ἐξυψώνει καί κάνει κατά χάριν θεό τόν μέ ξεπεσμένη καί ἐξευτελισμένη καί διεφθαρμένη ἀδαμιαία φύση ἄνθρωπο. Τόν λαμπρύνει καί λούζοντας τόν μέ τό θεϊκό του φῶς τόν ἀναγεννᾶ στό πρόσωπο τοῦ δυνάμει, γιά νά προσφέρη ἐνεργεῖς πιά καί ἀτομικά στό κάθε ἐπί μέρους ἀνθρώπινο πρόσωπο αὐτήν τήν μεταμόρφωση, ἀρκεῖ νά τήν ποθήση.

Μεγάλο ὄντως καί ἀπερινόητο τό μυστήριο τῆς θείας Μεταμορφώσεως τοῦ Κυρίου μας! Μυστήριο, πού γοητεύει κάθε πιστή ψυχή, πράγμα πού δοκίμασε πρῶτα ἡ ψυχή τοῦ κάθε Μαθητοῦ τοῦ Κυρίου, ποῦ τήν ἔζησε πραγματοποιούμενη μπροστά τους. Καί ἐκεῖνοι μέν εἶδαν καί ἔζησαν τό μυστήριο ἐκεῖνο αἰσθητά. Ἄραγε γιά μᾶς ὑπάρχει δυνατότητα νά τό νιώσουμε βαθύτερα καί σέ κάποιο βαθμό καί ἐμεῖς αὐτό, ποῦ ἐκεῖνοι ἔζησαν; Καί βέβαια ὑπάρχει. Ἀκριβῶς σέ αὐτό μας καλεῖ ἡ Ἐκκλησία μας. Μέσα τῆς ὁ ἑορτασμός τοῦ γεγονότος τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Κυρίου μας δέν ἔχει ἁπλῶς ἱστορικό χαρακτήρα, δηλαδή κάτι, ποῦ κάποτε ἔγινε. Εἶναι γεγονός, ποῦ μπορεῖ νά τό προσεγγίση καί νά τό ζήση κάθε πιστή ψυχή. Πῶς ὅμως;

Ἡ προσέγγιση καί βίωση τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Κυρίου δέν μπορεῖ νά γίνη μέ μόνον ἐξωτερικό ἑορτασμό της. Χρειάζεται πολύ μεγαλύτερη καί ἐσωτερικότερη προσπάθεια ἐκ μέρους μας. Νά τί μᾶς ὑποδεικνύεται:

- «Τή διανοία, πιστοί, δεῦτε ἀπίωμεν πρός τό ἅγιον ὅρος ἰδεῖν τήν Μεταμόρφωσιν Χριστοῦ τήν «παμφαή», «μετάρσιοι δέ γενόμενοι τῷ πνεύματι»,«πίστει κατίδωμεν τήν παμφαεστάτην Μεταμόρφωσιν τοῦ Κυρίου, τοῦτον πιστῶς προσκυνοῦντες».

- «Δεῦτε νῦν τήν κρείττονα ἀλλοιωθέντες ἀλλοίωσιν ἑαυτούς καλῶς; εὐτρεπίσωμεν ἐν ὄρει προβηνοι θεοῦ τῷ ἅγιω τήν ἀναλλοίωτον δόξαν ἀπαστράτπουσαν κατοπτεύσοντες, λαμπρῶς ὑπέρ τόν ἥλιον, καί τό τρισσόν αὔγαζομενοι φῶς ἐν τούτω δοξάσωμεν τήν αὐτοῦ συγκατάβασιν».

- «Δεῦτε νῦν τήν κρείττονα ἀλλοιωθέντες ἀλλοίωσιν οὐρανόφρονες σήμερον Χριοτῶ συμμορφούμενοι εὐσεβῶς γῆθεν ὑφ' ὑψηλοτάτην ἀρετῶν πέρ ἰωπήν ἀνενεχθέντες ἀγαλλιασώμεθα».

- «Δεῦτε ἑαυτούς ἐκκαθάρωμεν καί πιστῶς ἐτοιμάσωμεν πρός θείαν ἀνάβασιν τῆς ὑψηλοτάτης τοῦ θεοῦ πολιτείας».

- «Οἱ δόξης ἐφιέμενοι ὁλικῶς τῆς ἐνθέου, τό νέφος διακόψωμεν τοῦ γεώδους σαρκίου μετάρσιοι πρός τό ὅρος θαβώρ ἀνελθόντες... τοῖς πρωτάρχαις (τῶν Μαθητῶν) συμμετασχεῖν θεϊκές ἐλλάμψεως ἀπροσίτου ἀξιωθῆναι σπεύσωμεν, φῶς φωτι προσλαβόντες».

- «Ὅρος τό ὑψηλότατον τήν καρδίαν κεκαθαρμένην ἐκ παθῶν ἔχοντες, ὀψόμεθα Χρίστου τήν μεταμόρφωσιν, φωτίζουσαν τόν νοῦν ἠμῶν».

- «Φέγγει τῶν ἀρετῶν ἐκλάμποντες προοβῶμεν ἐν ὄρει τῷ ἁγίφ ὄψομενοι τήν θείαν τοῦ Κυρίου Μεταμόρφωσιν».

- «Ἐγερθῆτε οἵ νωθεῖς, μή πάντοτε χαμερπεῖς οἱ συγκύμπτοντες εἰς γῆν τήν ψυχήν μου λογισμοί, ἐπάρθητε καί ἄρθητε εἰς ὕψος θείας ἀναβάσεως».

- «Τήν καλήν ἀλλοίωσιν ἀλλοιωθέντες τή Χριστοῦ Μεταμορφώσει εὔρεθωμεν φωτοφανεῖς ταῖς εὐπραγίαις ἠμῶν ταύτην μεγαλύνοντες».
Μή μπορώντας νά ἀναπτύξω σέ πλάτος τίς προτροπές αὐτές μέσα στά στενά πλαίσια τοῦ παρόντος, περιορίζομαι σέ λιτή καί συνοπτική ἐπεξήγησή τους.
Ἡ βιωματική προσέγγιση καί ἤ ἔπιψαυση τοῦ βαθύτερου νοήματος τῆς θείας Μεταμορφώσεως τοῦ Κυρίου μπορεῖ νά γίνη:

Ἀρνητικά

- Μέ ἀπάρνηση τοῦ «γεώδους» φρονήματος καί τῶν ἁμαρτωλῶν ἀπαιτήσεων τῆς σαρκός.

- Μέ ὑπέρβαση, δηλαδή ξεπέρασμα, τῆς νωθρότητας καί τῆς ἀδιαφορίας, ποῦ ὑποβάλλουν καί ἐπιβάλλουν, ἄν γίνουν ἀποδεκτοί, οἱ σερνόμενοι σέ ὅ,τι ἁμαρτωλό κακοί λογισμοί καί γενικά »*

- Μέ ἀποκάθαρση τῆς καρδιᾶς ἀπό πάθη, ποῦ τή δεσμεύουν καί τήν κρατοῦν αἰχμάλωτη σέ ὅ,τι ἁμαρτωλό ἤ πρόσκαιρο καί φθαρτό στόν κόσμο αὐτόν.
θετικά

- Μέ ἐσωτερική πνευματική θέαση τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Κυρίου.

- Μέ ἀνύψωση καί μεταρσίωση τοῦ νοῦ καί τῆς καρδίας πρός ἐσωτερική θέαση καί κατανόηση τῆς θείας Μεταμορφώσεως.

- Μέ τήν «κρείττονα», τήν καλύτερη καί ἀνώτερη «ἀλλοίωσιν», δηλαδή τή βαθύτερη ἐσωτερική ἀλλαγή καί μεταβολή ἀπό ὅ,τι ὄχι καλό πρός ὅ,τι καλό καί εὐάρεστο στό θεό, πράγμα ποῦ σημαίνει ἀδιάπτωτη μετάνοια καί συνεχῆ πνευματικόν ἀγώνα.

- Μέ ἀπόκτηση τῆς φεγγοβόλου ἀρετῆς καί ἀνάβαση στήν «ὑψηλοτάτην περιωπήν» της, δηλαδή στό ὕψος ἐκεῖνο τό πνευματικό, πού ἐπιτρέπει τήν πνευματική θέαση καί μακαριότητα τῆς θείας Μεταμορφώσεως.

- Μέ ἔφεση καί λαχτάρα τῆς ἔνθεης καί ὄχι τῆς προσκαιρηςς καί παρερχόμενης γήινης δόξας.
- Μέ σταθερό» οὐράνιο φρόνημα («οὐρανόφρονες»), αὐτό πού ὁ θεῖος ἀπόστολος Παῦλος διατυπώνει ὡς τό «τά ἄνω φρονεῖν, μή τά ἐπί τῆς γής»,«οὐ Χριστός ἔστιν ἐν δεξιά τοῦ θεοῦ καθήμενος» (Κολασ.γ 1,2)

- Μέ τήν ἐπιδίωξη καί πραγμάτωση (μέ τή χάρη βέβαιά του θεοῦ) τοῦ «τῷ Χριστῷ συμμορφοῦσθαι», δηλαδή τήν ἀπόκτηση τῆς «χριστοειδείας», τῆς προσπάθειας νά μεταμορφώνεται κανένας ὅσο μπορεῖ σέ Χριστόν, ἀκολουθώντας τόν «ὅπου ἄν ἀπέρχηται», ὅποιες δηλαδή συνέπειες κι ἄν ἔχει αὐτή ἡ ἀκολούθησή του.

Ἀλλά «πρός ταῦτα τίς ἱκανός;» Μόνος του καί μέ τίς δικές του δυνάμεις, κανένας δέν μπορεῖ νά τά πραγματοποίηση αὐτά. Ὅμως ἄν ὑπάρχη πόθος γιά μυστική προσέγγιση τῆς θείας Μεταμορφώσεως, μέ ἄλλα λόγια της ἑνώσεως μέ τόν ἴδιο τόν Μεταμορφωθέντα, τότε «ἴσιος ὁ δρόμος γίνεται κι ἀνάλαφρος ὁ κόπος». Ἀκριβῶς γι' αὐτό καί κάθε πιστή ψυχή ἄς ἀπευθύνεται, γιά δ,τι σημειώθηκε πιό πάνω, αὐτή ἡ προσευχή στόν Μεταμορφωθέντα Κύριον Ἰησοῦν.

Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ὁ θεός ἠμῶν, νοούμενε τοῖς πιστοῖς καί ἀνθρώποις γνωριζόμενε, τῆς σῆς Μεταμορφώσεως ἠμᾶς ἀξίωσον ἐκτελεῖν τήν φαιδράν πανήγυριν, ἐν τῷ φωτί καλῶν ἔργων ἐκλάμποντας.

Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ὁ ἐν τῷ ὄρει τῷ Θαβώρ μεταμορφωθεῖς ἐν δόξη καί δείξας τοῖς μαθηταίς σου τήν δόξαν τῆς σῆς θεότητος, καταύγασον καί ἠμᾶς ἐν τῷ φωτί τῆς σῆς ἐπιγνώσεως. Ὁδήγησον καί ἠμᾶς, ἴνα, ἐν τή τρίβω τῶν θείων σου ἐντολῶν βαδίζοντες, ἁγιαζώμεθα ὁλοτελεῖς, ὕψος οὐρανίου πολιτείας ἐπί μᾶλλον καί μᾶλλον ἐπιποθοῦντες καί ἔλλαμψιν τοῦ θείου φωτός ἐν ἠμίν βιοῦντες. Καί ἰκετεύομεν δώρησαι ἠμίν, ἴνα ἀπαρεγκλίτως τήν ὁδόν σου ταύτην ἄχρι τέλους ὀδεύωμεν. Καί γάρ Νυμφώνα μακαριότητος τοῖς φίλοις σου ηὐτρέπισας ἀνερχόμενος εἰς τό ὅρος. Ναί, γλυκύτατε Ἰησοῦ, πρός πολιτείαν μετάρσιον ἐκ βίου χαμαιζήλου μεταστησον ἠμᾶς, καί ἐκεῖθεν εἰς τήν οὐράνιον Βασιλείαν σου. Ἀμήν.

Μέ θερμούς χαιρετισμούς καί πολλή ἐν Κυρίω ἀγάπη
ἱερομ. Εὐσέβιος, κεχριαῖος μοναχός.

ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ ΑΝΑΓΚΑΙΑ

Μοῦ κάνετε τήν τιμή νά μοῦ γράφετε. Σᾶς εὐχαριστῶ πολύ. Ἀτυχῶς δέν παίρνετε ἀπάντηση ἐκ μέρους μου. Αὐτό δέν ὀφείλεται σέ ἀδιαφορία ἤ ἀμέλεια, ἄλλα στήν πλήρη ἀδυναμία μου νά ἀνταποκριθῶ σέ ὅλα τά καθήκοντα, ποῦ ἐπιβάλλει ἤ ἰδιότητά μου. Ἀδυνατῶ δυστυχῶς νά ἀπαντήσω στίς ἑκατοντάδες γράμματα, ποῦ σωρεύονται μπροστά μου.

Ζητῶ ταπεινά τήν κατανόησή Σας. Ὅσος χρόνος μου ἀπομένει (4-5 μονάχα ὧρες γιά τόν ἑαυτό μου τό εἰκοσιτετράωρο, συχνά καί πολύ λιγότερες) καί οἱ λίγες δυνάμεις, πού μου ὑπολείπονται καί πού μέρα τή μέρα καταπίπτουν γιά λόγους ἡλικίας καί ὑγείας, διατίθενταικαι γιά τά ζητήματά Σας στίς ταπεινές μου προσευχές. Κάτι περισσότερο δέν μπορῶ δυστυχῶς νακάνω. Ὅ Κύριος διά πρεσβειῶν τῆς Παναγίας Μητέρας Του καί τῶν Ἁγίων του ταπεινοῦ μου Κελιοῦ νά εἶναι συμπαραστάτης Σας καί βοηθός Σας!

Τό εὔχομαι μέ ὅλη μου τήν καρδιά.

ΙΕΡΟΝ ΚΕΛΛΙΟΝ
ΣΑΒΒΑ ΤΟΥ ΗΓΙΑΣΜΕΝΟΥ,
ΜΑΤΡΩΝΗΣ ΤΗΣ ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ,
ΤΩΝ ΔΙΑ ΤΗΣ ΕΥΧΗΣ ΑΓΙΑΣΘΕΝΤΩΝ
ΑΥΤΑΔΕΛΦΩΝ ΝΕΑΝΙΩΝ ΔΟΜΕΤΙΟΥ ΚΑΙ ΜΑΞΙΜΟΥ